Op maandag 28 oktober gaf Caroline de Westenholz in onze loge een lezing met als onderwerp: Het esoterisch centrum van Nederland. Zij begon met het tonen van een bijzondere plattegrond van Den Haag.
Daarop is duidelijk zichtbaar hoeveel esoterische plekken er op een kluitje bij elkaar liggen rondom ons eigen gebouw. Vlak om ons heen (alle rode punten) zien we de Rozenkruizers, de Vrijmetselaars (vele verschillende loges én een museum), de Soefi’s, de Antroposofen, Theosofen, het Sweedenborgh gebouw, 3 yoga studio’s en nog meer. Toch heel bijzonder. De meeste van deze plekken zijn ontstaan rond de vorige eeuwwisseling.
Waarom ligt dat allemaal zo dicht bij elkaar, in een straal van 1 km rond het Vredespaleis? Is dat toeval?
Den Haag is ook de stad van de Indische repatrianten. Deze mensen namen vaak hun Indische personeel mee terug naar Nederland. En in Indonesië heeft men contact met overledenen en is men vertrouwd met geesten e.d.
Denk maar aan het boek van Louis Couperus, die lange tijd daar woonde en ‘De Stille Kracht’ schreef. Die sfeer werd meegenomen naar hier en heeft zeker invloed gehad. Er werden seances gehouden, zelfs tot verrassing van Caroline door haar eigen betovergrootmoeder, zoals ze ontdekte tijdens haar onderzoek naar dit onderwerp.
Maar volgens de esoterische groepen zelf was er nog een belangrijke reden. De esoterische verenigingen vertelden bij navraag dat de belangrijkste reden het bezoek was van de Graaf van Saint-Germain (‘heilige broeder’) aan Den Haag in de 18e eeuw. Volgens de overlevering zou hij op een heuvel in de tuin van het huidige Vredespaleis een visioen hebben gehad dat dáár de meest mystieke plek was van heel Europa. Die heuvel, genaamd Parnassusheuvel, is nog steeds zichtbaar op dat terrein.
Saint-Germain was een bijzonder iemand. Hij leefde van 1712 tot 1784 en zou de zoon zijn van prins Rakoczy van Transsylvanië. Hij was amateurwetenschapper, muzikant, linguïst, en volgens sommigen ook alchemist. Ook was hij Grootmeester bij de Vrijmetselaren, Ingewijde bij de Rozenkruizers en een Meester bij de Theosofen. Veel verhalen over hem doen de ronde en niet alles staat vast. In de archieven is niets te vinden hierover, maar dat is niet vreemd, want esoterische zaken werden niet opgeschreven en publiek gemaakt.
Maar zeker is dat hij meerder keren in Den Haag is geweest. Hij was te gast op Sorghvliet, het gebied waar Jacob Cats zijn verblijf had gehad, bij Graaf Willem Bentinck, die heel positief over hem was. Een prachtig gebied, met ook een Parnassusheuvel, een labyrint, een dierentuin en boomgaarden. Het is nog steeds een mooie plek en toegankelijk voor publiek, maar ziet er nu heel anders uit en de ingang is op een andere plek, aan de Scheveningseweg.
Saint-Germain had contact met de hoge adel in Frankrijk en Engeland en trachtte ook de oorlog tussen die landen te beëindigen. Dat viel niet goed bij de Franse koning en hij moest vluchten naar Engeland.
Later kwam hij weer terug naar Nederland. In totaal is hij vier keer een periode in ons land geweest. En zijn aanwezigheid hier werkt nog steeds na en heeft heel veel esoterische instellingen naar dit stukje Den Haag gebracht. Het is zijn ‘spirituele erfenis’.
Een boeiende en levendige avond!